در اينجا مطالبي پيرامون شرايط مطالعه صحيح ذكر مي گردد :
1- آغاز درست :
(( براي موفقيت در تحصيل بايد درست آغاز كنيد ))
بايد به دانش آموزان خود بياموزيم كه در هر كار آغاز درست ، بسيار مهم است .
بايد به دانش آموزان بياموزيم كه :
- درسهاي خود را طوري برنامه ريزي كنيد كه به هنگام مطالعه ، ابتدا كتابهاي آسان را بخوانيد ، نه كتابهاي مشكل را . فرضا" اگر قرار است امروز كتابهاي رياضي ، تاريخ و
ادبيات فارسي را مطالعه كنيد ، سعي كنيد كتاب آسان فرضا" ادبيات را در اول برنامه خود قرار دهيد .
- در هنگام مطالعه يك كتاب ، حتما" از فصل مورد علاقه و آسان شروع كنيد . البته در صورتي كه ترتيب قسمتها و درسهاي كتاب زياد مهم نباشد .
- در برنامه ريزي درسي موضوعهاي مشابه را پشت سر هم قرار ندهيد .
- حتي المقدور براي مطالعه يك كتاب بيش از ( بيست تا چهل دقيقه به تناسب
پايه تحصيلي ) بيشتر وقت در نظر نگيريد . چون هر چه قدر زمان كوتاه گردد و موضوع مورد مطالعه عوض گردد ميزان يادگيري بيشتر است .
- اگر تصميم گرفته ايد در يك هفته 4 ساعت رياضي بخوانيد اين 4 ساعت را نبايد به دو روز در هفته و هر روز 2 ساعت اختصاص دهيد . بهتر است كه آنرا به 6 روز در هفته و هر روز چهل دقيقه رياضي را مطالعه كرده و تمرين كنيد .
- به روش تدريجي درس بخوانيد و خواندن را به شبهاي قبل از امتحان موكول نكنيد.
2- برنامه ريزي :
(( يكي از عوامل اصلي موفقيت ، داشتن برنامه منظم است ))
اساس برنامه ريزي :
الف - برنامه ريزي درسي : معلمان و مربيان گرامي بايد بدانند كه مهمترين
برنامه ريز درسي ، خود فرد است . هر فرد خود بهتر از ديگري مي داند در چه درسي
ضعيف تر است .
ب - كوتاه ، ساده ، قابل اجرا :
برنامه صحيح برنامه اي است كه كوتاه ، ساده و قابل اجرا باشد . برنامه هاي حجيم تأثير منفي بر روحيه فرد مي گذارد . اگر برنامه طرح شده كوتاه مدت باشد شخص زود تر آنرا اجرا
مي كند .
ج - اجراء برنامه در زمان مشخص :
مهمترين بخش برنامه اجراي آن است . برنامه ريزي زماني مؤثر است كه از روي كاغذ و دفتر يا فكر درآيد و عملا" پياده گردد . بايد به خودتان به عنوان مثال بگوييد كه من از ساعت 8 تا 10 يا .... اين كتابها را بايد مطالعه كنم . آن وقت بايد با جديت تمام به خودتان بگوييد من فقط بايد امروز اين برنامه را اجرا كنم .
3- نظم و ترتيب :
(( اساس هر سازماني به نظم و ترتيب آن بستگي دارد . ))
كسي كه منظم است بهتر مي تواند از اوقات خود استفاده كند بايد به دانش آموزانمان بگوييم كه آيا دچار بي نظمي هايي مانند موارد زير هستند .
- صبحها صداي زنگ ساعت را نمي شنويد يا دست كم براي بيدار شدن به صداهايي مانند انفجار نياز داريد ؟
- هميشه دست كم يكي از لباسهاي ضروري خود را پنج دقيقه قبل از خروج از خانه گم
مي كنيد ؟
- هميشه دير به مدرسه مي رسيد و آموزگار شما را در زنگ اول غايب
حساب مي كند ؟
- وسايل شما آنقدر بهم ريخته است كه هر كس آنرا ببيند عصباني مي شود ؟
- هميشه از بغل دستي تان مداد و پاكن قرض مي كنيد ؟
- بيشتر تكليف هاي درسي را در آخرين فرصت ، و باحالت نگراني انجام مي دهيد ؟
- هميشه براي مطالعه وقت كم مي آوريد ؟
- ميل داريد كارهايتان را جمع و جور كنيد اما نمي دانيد كه چگونه و از كجا
شروع كنيد ؟
براي منظم شدن از هر كجا كه مي خواهيد شروع كنيد . فقط سعي نكنيد همه چيز را يكباره و در يك روز عوض كنيد . تمام مشكلات خود را روي كاغذ بنويسيد . مثلا" اينكه كمد و وسايلتان شلوغ است ، يا كتابها و دفتر هايتان بسيار در هم و بر هم است . سپس به هر يك از اين موارد يكي يكي رسيدگي كنيد . توجه داشته باشيد نظم مخصوص كودكان و بچه ها نيست . همه افراد بايد نظم داشته باشند . تا بهتر از زمان استفاده كنند .
4- حفظ آرامش :
(( آرامش ضمير ناخودآگاه را پويا و فعال مي كند . ))
از زمانهاي قديم ترس از امتحان بر سر زبانها بوده است .
ناپلئون بناپارت ، يكي از مردان شجاع دنياست . گويند روزي يكي از افسران او ، صبح زود بر بالين او شتافت و فرياد بلندي زد . ناپلئون آشفته حال از خواب برخاست و پرسيد چه خبر شده ؟ افسر دلاور با عجله گفت : قربان ، دشمن حمله كرده است و ما در دام افتاده ايم ، قربان فرمان چيست ؟ بعد از صحبتهاي افسر ، ناپلئون نفس آرامي كشيد و گفت : با اين كار مرا خيلي ترساندي ، فكر كردم براي رفتن به جلسه امتحان بيدارم كردي !
مردي كه در ميادين جنگ آنچنان شجاع و دلاور بود كه دشمن از حضورش به خود
مي لرزيد اما در جلسه امتحان همين مرد آنقدر مضطرب بود كه دست و پايش مي لرزيد .
اثرات مخرب اضطراب :
اضطراب قوه تفكر را ضعيف مي كند ، تمركز حواس را بهم مي زند و موجب فراموشي دانسته ها مي شود . در هنگام مطالعه لحظه اي تأمل كنيد و ببينيد كه با داشتن اضطراب چه ضرر بزرگي به خود مي زنيد . در هنگام مطالعه بايد كاملا" خونسرد و آرام باشيد و با حفظ آرامش درس بخوانيد يا رياضي تمرين كنيد ، تا مطالب را به خوبي بياموزيد . اگر يك ساعت به امتحان مانده و شما حتي يك صفحه از كتاب را نخوانده ايد ، باز هم مضطرب نباشيد . لااقل از همين فرصت موجود استفاده كنيد و در كمال خونسردي به مطالعه بپردازيد .
تفاوت شاگردان با اضطراب و بدون اضطراب :
نگاهي به جدول زير نشان مي دهد كه اضطراب و دلهره تا چه اندازه موجب
افت تحصيلي مي شود .
|
نمرات امتحاني |
شاگردان بدون اضطراب |
شاگردان با اضطراب |
|
نمره بين 20 - 15 نمره بين 15 - 10 نمره بين 10 - 5 نمره بين 5 - 1 |
3 نفر 9 نفر 7 نفر 1 نفر |
2 نفر 1 نفر 10 نفر 9 نفر |
جدول نشان مي دهد كه اكثر نمرات بالا را شاگردان بدون اضطراب و اكثر نمرات پايين را شاگردان با اضطراب كسب مي كنند .
5- استفاده صحيح از وقت :
(( بنيامين فرانكلين : آيا زندگي را دوست داريد ؟ ))
پس وقت را تلف نكنيد زيرا زندگي از وقت تشكيل شده است .
زمان را نمي توان ذخيره كرد ، نمي توان خريد و يا فروخت و نمي توان از 24 ساعت ديگران قرض گرفت . زمان سرمايه اي است كه اگر مورد استفاده قرار نگيرد ، از
دست مي رود ، در حالي كه يك سرمايه مالي اينچنين نيست . شما مي توانيد پولتان را در بانك بگذاريد ولي زمان را نمي توانيد در جائي نگهداري كنيد .
اگر چه اين سرمايه گرانبها به اندازه كافي در اختيار همه ماست ، ولي با اين وجود اغلب ما از كمبود وقت مي ناليم اگر منصف باشيم با كمي دقت در مي يابيم كه مشكل كمبود وقت نيست ، بلكه در نحوه استفاده از آن است . بايد دانش آموزان را آگاه كنيم كه اوقات بسياري را در طول شبانه روز صرف كارهاي غير ضروري و كم اهميت مي كنند . لذا براي كارهاي اساسي مانند درس خواندن با كمبود وقت مواجه مي شوند .
6- سلامتي و تندرستي :
(( عقل سالم در بدن سالم است . ))
توجه به جسم و روان بسيار مهم و ضروري است ، چرا كه ممكن است يك ناراحتي كوچك مانند افسردگي موقت ، يا بي حالي ( به اصطلاح دل و دماغ نداشتن ) و يا يك بيماري ساده جسمي مانند سرماخوردگي و يا آنفلوآنزا ، مدتها مي تواند دانش آموزان را از درس و مطالعه دور نگه دارد .
7- تغذيه مناسب :
(( تغذيه صحيح نقش مهمي در سلامتي دارد . ))
براي انجام كارهاي فكري ، مانند مطالعه و يادگيري مخصوصا" در دروسي مانند رياضيات ، بدن بايد از نظر كلسيم و فسفر غني باشد . شير يك غذائي كامل در اين زمينه
است . عنصر ديگري كه در جلوگيري از خستگي فكري نقش مهم دارد ، منيزيوم است . از غذاهاي مهم ديگر جوانه گندم است . يكي از پزشكان معروف دنيا گفته است (( جوانه گندم هم وزن
طلاست )) زيرا حاوي ويتامين هاي A ، B1 ، B2 ، E و فيتين است كه در افزايش كارآيي حافظه نقش دارد . خوردن سبزيجات و ميوه ، خودداري از مصرف غذاهاي پرچرب ، خوردن صبحانه كامل و ..... نقش مهمي در سلامتي دارد .
متأسفانه در مناطق محروم شهري و روستايي كه دانش آموزان ممكن است از تغذيه مناسبي برخوردار نباشند ، اين مسأله عامل مهمي است كه باعث افت تحصيلي درس رياضيات خواهد شد .
از آنجا كه اختصاص بيشتر به اين بحث موجب غفلت از مطالب ديگر خواهد شد لذا فقط عناوين ديگر عواملي كه نقش مهمي در جلوگيري از افت تحصيلي دارند ذكر مي گردد .
9- تنفس صحيح : (( يكي ازمهم ترين اعمال بدن انسان تنفس صحيح است . ))
10 -ورزش : (( ورزش كليد عمر طولاني است . ))
11- استراحت مغزي : (( هنگامي كه خسته هستيد مطالعه نكنيد . ))
12- درك مطالب : (( آنچه در حافظه دراز مدت باقي مي ماند . معني مطالب است ))
13- تشويق و پاداش : (( تشويق نيروهاي ذهني و رواني را به فعاليت
وا مي دارد . ))
14- شرطي شدن : (( شرطي شدن به تمركز حواس كمك مي كند . ))
15- تحرك مغزي : (( هنگام مطالعه نبايد كاملا" آرام نشست . ))
16- اتاق مطالعه : (( اتاق مطالعه بايد آرام باشد . ))
17- نور اتاق : (( بهترين نور براي مطالعه ، روشنايي روز است . ))
18- رعايت فاصله : (( فاصله مناسب چشم تا كتاب ( حدود 30 تانتي متر ) را رعايت كنيد . ))
19- آستانه يادگيري : (( هرگز نيم ساعت مطالعه و 5 دقيقه استراحت را
فراموش نكنيد . ))
عوامل ديگر مؤثر در مطالعه :
نفوذ خانوادگي : خانواده از طريق ارتباط هاي گوناگون ، مداوم و نزديك و صميمي ، منبع عمده تعليم و تربيت دنياي كودك مي باشد . كودكي كه در محيط كتاب به بار آيد ، به نظر
مي رسد كه يك مطالعه كننده بار آيد .
تحصيلات : احتمال اينكه فردي كتابها را مطالعه بكند مربوط به معيار و مقدار آموزش و تحصيلات او مي باشد . گري و راجرز معتقدند كه تحصيل علم و آموزش وسيله مستقيم ساده يا اتفاقي براي ايجاد مطالعه نمي باشد ، بلكه كليدي است كه نقش اجتماعي را معين كرده و اين كليد عامل مهمي است در مطالعه مطالب مختلف .
نفوذ رسانه ها : هيمن در تحقيقات خود در مورد تأثيرات دائمي و هميشگي آموزش ، نشان مي دهد كه وجود ارتباطات و رسانه هاي گروهي از ضرورتهاي يك جامعه آگاه است .
نفوذ كتابخانه ها : جورج لوتيس برگي گفته است : من از اينكه علاوه بر مدرسه كه جنبه ثانوي داشته است . در كتابخانه پدرم آموزش يافته ام ، آدم خوشبختي مي باشم . در اوايل جواني كتابخانه مدرسه مي تواند عامل مؤثري در تشويق و ترغيب به مطالعه باشد . و اين تأثير مخصوصا" موقعي زياد خواهد شد كه كتابها با ذوق و سن بچه ها مناسب باشد .
نفوذ تجارت كتاب : ناشرين و كتابفروش ها وظيفه بالاتر از نفع مادي دارند و آن تشويق مردم در ايجاد عادت به مطالعه مي باشد .
نفوذ حكومت : حالا در تمام دنيا معلوم شده است كه پشتيباني دولت از سيستم آموزش و تربيت معلمان كافي ، ضرورت دارد . وسيله ضروري يك آموزش كه تمام مراحل زندگي را در برگيرد كتابخانه عمومي است كه معمولا" هزينه آن ازر محل بودجه عمومي تأمين مي شود
لطفا صبر کنید ...