چرا در خانه ۹۰ میزنیم، اما در آزمون …

ر بار می گویند : آقا به این کارنامه زیاد توجه نکنید.این دفعه خیلی خوب خونده بودم …اصلاً همه درس هارو برای ۱۰۰ رفته بودم .نمی دونم چرا اینجوری شد…
اما چرا این اتفاق می افتد؟مگر به غیر از درس خواندن و تست زدن چه باید کرد؟چرا بعد از چند هفته زحمت و تلاش نمی توان آزمون نتیجه خوبی گرفت؟
اگر فرض را بر این بگذاریم که داوطلب همه منابع درسی را با تمرکز و به طور عمیق مطالعه کرده باشد،باید ببینیم چه طور تست زده که در خانه نتیجه بخش بوده ولی در آزمون …
وقتی از داوطلبان می پرسیدم که چه طور تست میزننید ، میگویند : زیاد ! وقتی درس را تمام میکنم می روم سر وقت تست ها. هر چی تست که توی کتاب ها هست می زنم. یک دفعه می بینی ۱۵۰،۳۰۰ تا تست میزنم . چهار پنج تاش هم بیشتر غلط نیست، که حدوداَ می شه ۹۷ % خوبه دیگه ، نه ؟
با هم مشکلات و معایب این روش را بررسی می کنیم .مثلاَ من شما هستم و می خواهم تست های درس ریاضی ] بین بیشتر رشته ها مشترک است و مثال بدی نیست [ را بزنم. درس را یک ساعت قبل شروع کرده و مطالعه نموده ام و حالا رسیده ام سروقت تست هایش: تست اول: چقدر مشکل است توی درس از این خبرها نبود ، اوه دو دقیقه وقت گرفت عیب ندارد جواب این یکی را نگاه می کنم … آهان جای این دوتا رو اشتباه گرفته بودم ، فهمیدم.
تست دوم : چه قدر شبیه تست اول است . این هم گزینه دو جوابش . تست سوم : باز سخت شد. بگذار عددگذاری کنم. شد ۰٫۵٫ اهه … توی گزینه ها نیست که ۲ داریم اما ۲/۱ نداریم . جواب اینم بگذار نیگا کنم . وای ! جای معلوم و محهول رو اشتباه گرفتم. جا به جایشان کنم، حالا شد . جواب ۲ است.
تست چهارم: عین تست سوم است.
تست پنجم: این هم که کپی اولی است…
تست سیصدم: مثل تست صد و چهل و نهم است ، حتی عدد هایش هم فرق نمی کند. گزینه اش (بدون محاسبه) چشم بسته چهار بود . خب شد چند درصد : ۹۹٫۱ % حالا بریم سراغ درس بعدی . خودمانیم سه ساعت بیشتر وقت نگرفت. دست و پای وقت استاندارد را از پشت بسته ام .
اگرچه در این سناریو کمی غلو شده بود اما این نوع تست زدن شیوه ای با همین کارکرد است که فرد نه حوصله و فرصت بررسی تست هارا دارد ، نه دلیل غلط زدن هایش را می فهمد ، نه تست ها را واقعاَ حل می کند ، نه نکات و مفاهیم نهفته در سوالات را میفهمد و نه به آنها فکر میکند . تست ها اغلب متعلق به کنکور سراسری ، آزاد سال های گذشته هستند که در بعضی مواقع عددهایشان هم مشابه است. ایده های تکراری دارند و در بعضی کتاب ها حتی ایده های متنوع سال های مختلف هم طوری چیده شده اند که تست های مشابه پشت سر هم قرار گرفته اند . با این توضیحات ببینیم شرح حال داوطلب در جلسه آزمون چگونه خواهد بود: این آزمون دیگر صد روز شاخش است .سوال ها رو که بدهند تمام است ، احتمالاَ دو ساعتی هم وقت اضافه بیاورم ، عیب ندارد اگر نگذاشتند بروم خانه یک دور سوال هارا دوره میکنم… خب شروع شد . تست اول : آهان این را سه هفته پیش خوانده بودم . سیصد تا تست هم ازش زده ام . (۵ دقیقه بعد ). ده تا جواب در آورده ام هیچ کدام توی گزینه ها نیست . فرمول دقیقش توی ذهنم نیست . کدام بحث بود ؟ ولش کن فوقش یکی را که نزنی می شود ۹۵ %.
تست دوم : این دیگر چه تستی است . شبیه تست شیمی است تا ریاضی.از راه مشتق حل میشود شاید هم انتگرالی است . توی تست ریاضی جعبه ریاضی چه کار میکند . ای داد چرا این جوری میشه …تست ششم…تست… .
همان طور که بارها تجربه کرده اید تست زدن در آزمون با تست زدن در خانه متفاوت است . در خانه که تست می زنید موضوع درس و حتی مباحث زیر شاخه ای آن مشخص است و شما می دانید از چه فرمولی باید استفاده کنید یا چه روشی را باید استفاده کنید یا چه روشی را مورد استفاده قرار دهید ، بعد فرمول و روش را به ذهن خود بیاورید و بعد حل تست را شروع کنید . به این ترتیب شما قبل از شروع به حل تست دو سطح انرژی بیشتر مصرف می کنید . علاوه بر این که در هر یک از مراحل ، امکان اشتباه وجود دارد . شرایط روحی فرد نیز با توجه به شک و تردید های ایجاد شده در این مراحل متفاوت میگردد و باز می تواند باعث اشتباه یا عدم بروز توانایی گردد . پس با توجه به این شرایط بهتر است روشی بهتر و مناسب تر را برای تست زنی در منزل پیدا کنیم تا نتایج هر چه بیشتر به هم نزدیک شوند . این شرایط هم باید چند ویژگی را داشته باشد :
۱- بتواند آموزش درس را کامل کند .
۲- علاوه بر افزایش یاد گیری فرد ، سرعت عمل او را هم بالا ببرد.
۳- مرور مباحث مطالعه شده را در خود داشته باشد.
۴- توهم یادگیری ایجاد نکند .
۵- اصول مطالعه به ویژه اختصاص واحد مطالعاتی در آن صحیح انجام شود .
برای این که عدالت هم رعایت شده باشد از آخر توضیح می دهیم که این ویژگی ها یعنی چه .
پنجم: حساسیت ذهن فرد ( به دلیل تکراری شدن موضوع مورد مطالعه)نسبت به موضوع کاهش می یابد و یادگیری او هم کمتر می شود. پس نباید مطالعه یا تست زنی یک مبحث به صورت ممتد و یکباره صورت گیرد . بهتر است تست زنی برای هر مبحث به صورت چند مرحله ترتیب داده شود.
چهارم : با توجه به آنچه در این متن ذکر شد ، داوطلب با زدن تست های شبیه به هم در یک مرحله احساس می کند مطلب را خوب یاد گرفته و تست هایش را هم به آسودگی پاسخ می دهد. در اغلب موارد می توان این حس را یک توهم نامید ، چرا که در بیشتر مواقع این گونه داوطلبان در آزمون ، نتایج بدی می گیرند و از طرفی نمی توانند باور کنند که خوب یاد نگرفته اند . در نتیجه این مراحل ، آنها را به فرد نشان دهد.
سوم : در آزمون های مقطعی اتفاق می افتد که فرد در اوایل مطالعه ی خود مطالبی را می خواند و فرصت مرور آنها را پیدا نمی کند و در روز آزمون آن ها را به یاد نمی آورند. اگر چه راه حل این مشکل ، مرور کردن است اما اگر مراحل تست زنی به درستی انجام شوند هم باعث مرور مطالب می شود و هم مشکل کمبود زمان داوطلبان را علاج می کنند.
دوم: زمان نیز در نتایج فرد بسیار تاثیر گذار است. کسی که تست زدن در زمان استاندارد را تمرین نکرده است مسلماَ نمی تواند در جلسه آزمون در یک محدوده زمانی ، توانایی دلخواه خود را بروز دهد . پس در یکی از مراحل تست زنی در منزل باید این تمرین سرعت انجام شود ، اما نه در تمام مراحل ، چرا که افزایش سرعت در ابتدای کار که شما به موارد مورد مطالعه مسلط نیستید دقت شما را پایین می آورد و اشتباه زدن تست ها در اثر بی دقتی را زیاد می کند.
اول : عدم توانایی در تست زنی مشکلی است که حتی در افرادی که در مدرسه نمرات خوبی دارند هم به چشم می خورد. از بسیاری از مسائل شخصیتی افراد که بگذریم ، کم تست زدن و تمرین نداشتن در تست زنی مهم ترین عامل این مشکل است . پس تست زدن هم باید چند باری تکرار شود.
با این توصیفات می توان گفت تست زنی در هر مبحث بهتر است در سه مرحله کلی انجام گیرد.
مرحله اول : در این مرحله به دنبال دو هدف مهم هستیم; یکی تکمیل آموزش با تست و دوم افزایش دقت و رسیدن به تسلط در تست زنی. به همین دلیل بهتر است که برای هر مبحث درسی که قرار است ما تست آن را بزنیم در مرحله اول ، دو گام به فاصله یک هفته برداریم .لابد می پرسید چه طوری ؟
این طوری :
وقتی مطالعه کتاب ، جزوه و یا هر منبعی که برای خواندن آن درس انتخاب کرده ایم به پایان رسید در اولین فرصتی که در برنامه ریزی هفتگی برای آن درس قرار داده ایم تست زنی را با هدف آموزش بهتر و بیشتر آغاز می کنیم.در این مرحله ابزار ما ۵۰ تا ۶۰ درصد آزمون سراسری است . وقتی این ابزار را مهیا کردیم به دو شرط مهم این گام توجه می کنیم: نه درصد می گیریم و نه زمان .انگار نه انگار که خبری است!هدف از برداشتن این گام فقط تکمیل یاد گیری است پس برای رسیدن به این هدف بعد از خواندن تست و سعی در پاسخ گویی به آن. در نهایت می رویم سراغ جوابش و به دقت آن را مطالعه می کنیم. هر نکته یا مطلبی را هم که یاد گرفتیم در یک دفتر یاد داشت می کنیم که بتوانیم بعد ها آنها را بخوانیم. بعد میرویم سراغ تست بعدی ! هر تستی را هم که فکر کردید مهم است یا کسی جز شما نمی تواند آد را حل کند با * مشخص کنید.
اهداف این گام :
۱- انواع تست های مطرح شده در آن درس و مبحث را بچشیم.
۲- ببینیم گجا ها در گاسخ گویی به تست به بیراهه می رویم و اشتباه می کنیم.
۳- بفهمیم کجای درسمان را یاد نگرفته ایم یا فکر میکنیم یاد کرفته ایم.
این گام را بی لغزش برداشتید می رویم سراغ مراحل بعدی درس تا شش روز بعد که باید گام دوم را بردارید . ابزار گام دوم هم ۶۰ – ۵۰ تا تست کنکور دانشگاه آزاد است ( اگر مشابه سراسری نداشتید) که باید با یک شرط انجام شود :
درصد می گیریم اما زمان نمی گیریم.
حالا بگویید چه طوری ؟ تست های انتخابی را ده تا ده تا انتخاب میکنید و در انتهای هر ده تست هم درصد می گیرید و هم تک تک پاسخ ها را بررسی می کنید . یعنی یادداشت برمی دارید و به سوالات خیلی مهم یک * می دهید . در آخر اگر درصدتان بد بود معلوم می شود گام قبلی کج بوده و به منزل نرسیده و دوباره باید تکرار شود و اگر درصدتان خوب و قابل قبول بود به این اهداف هم باید دست یافته باشید:
۱- با توجه به تجربه قبلی می دانید که کجا ها بی راهه می رفته اید و این بار نرفته اید.
۲- متوجه شده اید کجاهای مطالب درسی را در این یک هفته فراموش کرده اید و باید مرور شود .
۳- تمام مراحل تست های محاسباتی را روی کاغذ نوشته اید تا دقت شما بالاتر برود و هیچ تستی را هم حفظی نزده اید.
۴- بدون توجه به زمان فقط برای رسیدن به پاسخ درست تلاش کرده اید.
در مرحله بعد که در چند روز قبل از آزمون انجام می گیرد هدف افزایش سرعت عمل است و توجه به زمان.
بهتر است تعداد تست ها به اندازه تعداد سوالات همان درس در آزمون باشد ( با همان زمان استاندارد) و جواب ها نیر در پاسخ برگ وارد شوند. با اجرای این مرحله شما باید به این نتایج دست یابید :
۱- مرور دوباره مطالب
۲- شناسایی و برطرف گردن مشکلات باقی مانده در هر مبحث
۳- افزایش سرعت پاسخ گویی به سوالات و درک زمان
۴- کشف بی دقتی در محاسبات یا انتخاب گزینه ها و …
تا این مرحله برای پشت سر گذاشتن یک آزمون کافی است. اما برای آزمون های دوره یا در صورتی که زمان کافی در آزمون های مقطعی داشته باشید می توانید مرحله آزمون را نیز اجرا کنید. این مرجله با تست های * دار مراحل قبلی انجام می شود ، در زمان استاندارد. دوره این سوالات می تواند باعث افزایش اعتماد به نفس ، پیش رفت توانایی شما و مرور دوباره مطالب گردد. به این ترتیب در مرحله سنجش هم شما هم دوباره مطالبی را مرور کرده اید و احتمال فراموشی آن را به تعویق انداخته اید. در پایان تذکر می دهیم که این روند باعث ترس شما نشود ، چرا که در طول یک آزمون ، نحوه برنامه ریزی برای اجرای این مراحل را درک خواهید کرد. از طرفی زمان صرف شده برای هر یک از این مراحل نهایتاَ ۲ تا ۳ ساعت خواهد بود . یعنی همان مقدا زمانی که برای ۲۰۰ تا ۳۰۰ تست به طور یکباره صرف می شد . پس ما با انجام این مراحل فقط یادگیری را بهبود بخشیده ایم و زمان مصرفی را زیاد نکرده ایم .
شما باید بعد از اجرای مناسب این مراحل برای تمام مباحث و تمام دروس به یک هدف مهم برسید : دست یابی به تراز و درصد متناسب با تلاشتان در کارنامه ی آزمون